به هر طرف که نگاه
کنید، نشانه هایی از یک تکاپوی همگانی برای دگرنمایی ظاهری نمایان است.
حجم عظیمی از تبلیغات
تجاری ، مبتنی بر این وسوسۀ بی بنیاد است که چگونه کاری کنیم که زیبا تر ، جوان تر
و حتی لاغرتر از آن چه هستیم به نظر برسیم؟
زیبایی ظاهری که
پدیده ای خارج از ارادۀ انسان است و مانند سال تولد و رنگ پوست و نظایر این ها ،
انتخاب انسان در آن نقشی ندارد، اینک به دمدمۀ رسانه ای فراگیر به یک پدیدۀ
اجتماعی و دغدغۀ عام تبدیل شده است.
رسانه های فراگیر
ناگزیرند ، مخاطبان پرشمار را مجذوب خویش سازند، هم از این رو به ستاره سازی و
چهره پردازی روی می آورند. ستاره ها و چهره ها باید شهرت داشته باشند ، باید
خبرسازی کنند وباید نگاه ها را به خود جلب کنند تا آن نگاه ها مجذوب رسانه ها شود.
این فرآیند برساختن و
برکشیدن چهره ها، معیارهای زیبایی ظاهری را ، از حالت نسبیت و تنوع طبیعی آن بیرون
می آورد و به الگوهای ثابت و مشخص و همگانی بدل می کند.
مخاطبان و مجذوبان
پرشمار رسانه ها و ستاره ها ، برای رسیدن به آن الگوی مشخص و کم کردن فاصلۀ خود با
معیارهای عام زیبایی ، به تکاپو می افتند و ناگزیر مصرف کنندگان محصولات و خدماتی
می شوند که آنان را به رؤیاهاشان نزدیک
کند.
انبوهی از فرآورده
های صنعتی و رهاوردهای تکنیکی و خدمات کلینیکی و پزشکی در خدمت این مجذوبان است تا آن ها را جوان تر ،
لاغرتر و هر چه شبیه تر به چهره های مطرح رسانه ای کند.
واقعیت این است که زیبایی
، پدیده ای نسبی است و الگوی مشخص و همگانی ندارد و از آن مهم تر این که چگونگی صورت ظاهری انسان ، در محدودۀ انتخاب و
ارادۀ او نیست ؛ رنگ پوست و رنگ چشم و حالت موها و نظایر این ها ، خارج از حیطۀ
عمل ارادی انسان است.
بر همین سیاق ، در
بسیار از موارد، حتی چاقی و لاغری چندان وابسته به انتخاب افراد نیست ، چه رسد به
مشخصه هایی نظیر اندازۀ قامت و شمارۀ پا ونظایر این ها.
این هیاهوی بسیار
برای ترویج زیبا سازی ظاهری جسم، و به ویژه تعیین الگوهای ثابت از معیارهای زیبایی
، برخلاف ظاهر فریبنده اش، روشی است غیر اخلاقی و مبتنی بر تضییع حقوق انسان ها،
چرا باید کسی که به هردلیل ، مشخصات جسمانی اش منطبق با معیارهای همگانی زیبایی
نیست، از لحاظ اجتماعی مطرود باشد؟
چاقی و لاغری ، رنگ
پوست و رنگ چشم، شکل بینی و لب ها و سایر ویژگی های ظاهری انسان ،که خارج از اراده
و انتخاب اوست ، چرا باید معیار تبعیض در رفتار و حتی در شأن اجتماعی افراد باشد؟
به این نکته توجه
کنیم که ؛ زیبایی ، غیر از آراستگی است. زیرا زیبایی به ویژه آن نوع از زیبایی که
مروجان مُدهای رسانه ای در پی آن هستند، خارج از اختیار انسان است ، اما آراستگی
بسته به انتخاب و پسند افراد است و البته حتی آراستگی نیز معیار عام ندارد و با
توجه به شرایط فرهنگی و اقلیمی ، ممکن است بسیار متنوع باشد.