قند پهلو، شیرینی بدون عوارض است

از آغاز ماه مبارک رمضان ، برنامه ای به نام قندپهلو در شبکۀ آموزش سیما پخش می‌شود که درونمایۀ اصلی آن شعر طنز است.

نویسندگان، مجریان ، کارشناسان و حتی شرکت کنندگان این برنامه ، همگی از طنزپردازان شناخته شده هستند و این ویژگی یعنی ، سپردن کار به دست اهلش ،موجب شده که برنامه ای دیدنی و قابل تأمل به مخاطبان عرضه شود.

سالیانی است که در رسانۀ ملی ، برای آشنا شدن مخاطبان عام با آثار ارزشمند ادبی و ازجمله شعر طراحی هایی صورت گرفته و برنامه های گوناگونی ساخته و پخش شده است.

در زمینۀ طنز، البته میان پرده های  نمایشی فکاهی  وسریال ها کمدی که به تسامح به طنز موسوم شده اند، پرشمارو غالبا پرمخاطبند.

اما برنامه های دیگر، نظیر حرف اضافه و پا تو کفش اخبار ، که در آن ها مجری و کارشناس برنامه، طنزپرداز باشد وبه  ارائۀ نمونه هایی از طنز نوشتاری و گفتاری بپردازد با آن که بسیار با اقبال مخاطبان مواجه شده ، چندان پرشمار نیست و گاهی با اوج گرفتن برنامه و برقراری ارتباط مؤثر با مخاطبان ، به دلایل گوناگون برنامه ادامه نیافته است.

در موضوع معرفی آثار ارزشمند ادبی به مخاطبان رسانه هایی چون رادیو و تلویزیون،یافتن قالب مناسب و خلاقیت در شیوۀ ارائۀ برنامه بسیار اهمیت دارد چنان که بدون خلاقیت ، پس از مدتی برنامه ساز برای حفظ مخاطبان خود ناگزیر به روش های دم دستی و نازل روی می آورد ، مثل اتفاقی که برای برخی برنامه های طنز و فکاهی افتاده است آن گونه که ایجاد جاذبه در آن ها یا از طریق لودگی و مسخره بازی است و یا با  نقیضه سازی از برنامه ها و به ویژه موسیقی های شبکه های فارسی زبان ماهواره ای که در واقع نوعی پخته خواری است.

در چند قسمتی که از برنامۀ قند پهلو پخش شده است ، نشانه های امیدوارکننده ای از خلاقیت در طراحی قالب برنامه دیده می شود، هم در جلوه های بصری نظیر دکور و کاریکاتورها و هم به ویژه در بخش محتوایی ، یعنی گونه های متنوعی که برای ارائۀ شعر طنز طراحی شده است.

وقتی زمزمۀ تولید برنامه ای دربارۀ شعر طنز را از دوستان طنزپرداز شنیدم ، تمام ترس من از این بود که این برنامه ، مانند برنامه های مشاعره ، آن قدر درگیر شتابزدگی و هیجان رقابت و امتیاز بشود که خود شعر و عرضۀ شایستۀ آن در حاشیه قرار گیرد.

اما هنگامی که دیدم ، در این برنامه تمام عوامل ، حتی طنزپردازانی که به عنوان مجری و شرکت کننده در قندپهلو حضور دارند، تمرکز خود را بر ارائۀ درست و شایستۀ شعر طنز گذاشته اند ، بسیار خرسند شدم .

به ویژه آن که مجری و کارشناس برنامه، در میان گفت و گوها به معیارهای ارزیابی و ارجمندی سخن و روش های شناخت و درک شعر طنز اشاره می کنند ، اما این اشاره ها با آن که جنبۀ آموزشی دارد، با آمیزه ای از لطافت بیان و ظرافت های طنز، از آسیب های معمول در برنامه های آموزشی مصون مانده است ، یعنی نه از موضع برتری جویانه است و نه مخاطبان را دست کم می گیرد.

امیدوارم که این تجربۀ موفق برنامه سازی در زمینۀ طنز در ادامه  ، اوج بگیرد و راهی قله های توفیق و کمال باشد.